Deze maand heb ik opnieuw gekeken naar ‘technische conditie’ van de belangrijkste beursgenoteerde Nederlandse uitzendorganisaties.

Vrijdag 6 juni 2008 was een opvallende beursdag in Amsterdam. In de middag kwamen er uit Amerika cijfers die wezen op de sterkste verslechtering van de arbeidsmarkt in 22 jaar. Later werd duidelijk dat een en ander ook samenhing met een ‘random variabele’, in dit geval hadden zich Amerikaanse studenten een maand eerder op de arbeidsmarkt gemeld dan gebruikelijk. Maar op vrijdag mocht dit de berenpret niet drukken.

Als er een plotselinge sell-off plaatsvindt op de markt kijk ik traditiegetrouw naar de financials en de uitzenders. En Randstad ging inderdaad meer dan 5 % naar beneden op het arbeidsmarktcijfer. Laten we eens naar de grafiek kijken.

Grafiek Randstad

Dit is de weekgrafiek. We zien dat Randstad vanaf eind januari niets bijzonders meer heeft laten zien. Het aandeel blijft op een relatief laag niveau liggen. We hebben een speculatief koopsignaaltje gehad in de buurt van de bodem en dat heeft tussentijds een keer 20 % winst opgeleverd. Niet onaardig, maar we weten hoe volatiel de uitzendsector is. En niemand verkoopt op een top en koopt op een bodem. Als Randstad deze bodem opnieuw zou uitnemen is dat, technisch gezien, een signaal dat we het aandeel niet meer in portefeuille mogen hebben.

Waarom ‘doet’ Randstad niets meer op de beurs? Laten we ook USG People er naast leggen, en ook Brunel.

Grafiek USG People

Grafiek Brunel

Bij Brunel gaat het om een maandgrafiek, omdat dat aandeel eerder getopt heeft, in 2006 al. Toch zien we op alle grafieken een vergelijkbare stagnatie. De uitzendsector is als voorloper op de conjunctuur enorm opgelopen, heeft in 2006 (Brunel) en 2007 (Randstad en USG People) een enorme opdoffer gehad op de beurs, en sindsdien liggen de aandelen er bij als groggy boksers. Het is duidelijk dat de beleggers geen bijzondere verwachtingen hebben van de uitzendsector.

Brunel laat ook een negatief patroon zien. Maar de daling is, op maandbasis, zwakker dan de eraan voorafgaande stijging. Ook is het patroon ‘correctief’, dat wil zeggen: er was een trend, die was omhoog. Daarop volgde een correctie – en niet een nieuwe trend naar beneden. Ik kom tot zo’n conclusie op basis van het golfpatroon. Het is alleen nog verre van duidelijk of de correctie al voorbij is. Met mijn methodiek kan ik dat niet vaststellen.

Bij Randstad en USG People is dat van hetzelfde laken een pak. We hebben op de maandgrafiek geen criteria om vast te kunnen stellen dat de downtrends beëindigd zijn.

Wat zegt dit nu over de (wereld)economie?

Kennelijk zijn de investeerders onzeker over de toekomstige economische activiteit, en over de groeiperspectieven. Dat is één. De tweede reden heeft meer specifiek met de uitzendsector te maken. Want waar zal die toekomstige groei vandaan moeten komen? Alle industrielanden hebben met vergrijzing te maken of zullen daarmee te maken krijgen. Voor Japan is de situatie het meest bedreigend. Het eiland kent niet of nauwelijks immigratie, en het deel van de bevolking dat in staat is arbeid te verrichten zal gaan dalen. Maar ook andere industrielanden vergrijzen. Deels zal dat op te vangen zijn door de pensioengerechtigde leeftijd te gaan verhogen. Maar voor bepaalde sectoren in de economie, waar ouderen niet goed ingezet kunnen worden, kunnen de gevolgen groot zijn.

Als we het extreem simplificeren, zeggen we: er is nog wel genoeg te doen in de industrielanden, er zijn nog bedrijven zat die behoefte hebben aan personeel, maar er zijn geen arbeiders. In een dergelijke omgeving floreren uitzendbedrijven niet. Er kan wel een grote vraag naar personeel zijn, als de uitzenders dat personeel nergens kunnen vinden, vervalt het perspectief voor de business.

Dit zijn in mijn ogen de twee eenvoudig te begrijpen fundamentele kwesties die de waardering van de uitzendsector ten beurze in de weg zitten. Technisch gesproken hebben we speculatieve koopsignalen gezien in januari en februari, op veronderstelde bodemniveau’s. Maar sindsdien is het bladstil geworden. Er is geen trend meer. Zoals altijd betekent dat ófwel een pauze in de daling, ófwel het is een overgangsperiode van een daling naar een stijging. Ik heb een voorkeur voor de laatste optie, maar zo lang ik geen hogere koersdoelen kan vaststellen, blijft mijn advies op de Nederlandse uitzendsector, zoals dat zo mooi heet: ‘neutraal’, oftewel: wel kijken, maar niet kopen. Als het wereldwijd weer aantrekt, zal dat toch voor het eerst bij de uitzenders te zien zijn, en dan is er nog tijd genoeg. Geduldig zijn dus.

Ruud van Megen