Korte blik op Olympia FlexGroup AG
U kunt elders op de site het een en ander lezen over de aangevraagde surseance voor Olympia. De aanvraag betreft uitsluitend de Olympia Flexgroup AG, waarvan het hoofdkantoor gezeteld is in Düsseldorf. Andere onderdelen, Personaldienstleistungen Deutschland GmbH en Olympia European Service Centre B.V. zowel als Olympia Nederland B.V., betreft de surseance niet. De Nederlandse tak wil zelfstandig verder.
De weg naar dit failissement was voor beleggers niet verrassend. Hoe snel dit soort dingen kunnen gaan, kunt u aflezen uit bijvoorbeeld de cijfers van 2008. Er werd toen nog ‘gewoon’ een winst gerapporteerd. Ook tussentijds werd steeds vertrouwen uitgesproken in de gang van zaken. Maar zoals gezegd, beleggers dachten er anders over: Olympia werd net als de andere uitzenders scherp verkocht ten beurze, vooral natuurlijk in 2008, maar waar er bij de andere uitzenders, Brunel en Randstad voorop, een zeer sterk koersherstel optrad vanaf maart 2009, bleef de koers van Olympia op, achteraf, faillissementniveau hangen. Het was dus koerstechnisch de kroniek van een aangekondigde dood. Hieronder ziet u het grafiekje van de koersontwikkeling.

Koersontwikkeling Olympia FlexGroup AG

U ziet dat het vertrouwen in Olympia bij beleggers verdween, en niet meer terugkwam. Eind vorig jaar daalde de toch al zeer lage prijs ten beurze nog eens naar een nieuw dieptepunt. Van daaraf trad een speculatief herstel op richting het begin van het nieuwe jaar, naar de 1 Euro. Van daaraf trad een daling op naar 0,8. Dat voor de meeste beleggers het faillissement toch als een grote verrassing kwam, bewijst het slot van 0,795 op de dag voordat het faillissementnieuws naar buiten kwam, wat de koers deed dalen tot 0,1. Hier is niet door veel mensen met voorkennis gehandeld.
Zoals gezegd, ik heb dit aandeel fundamenteel niet gevolgd, dus ik kan niet zeggen in hoeverre hier pech, mismanagement, of de tegenzittende businesscycle de oorzaak is, of alles tegelijk. Voorzichtig kunnen we wel concluderen dat de gedane overnames hier uiteindelijk niet goed hebben uitgepakt, want zoals gezegd de Nederlandse ‘kern’ van het bedrijf is winstgevend gebleven.
Tot zover deze kwestie, een nare zaak voor de aandeelhouders, maar waarschijnlijk niet problematisch voor de mensen voor wie Olympia bemiddelde. Als deze faillissementsaanvraag ook gehonoreerd wordt, is het nog maar de vraag of Olympia nog een beursnotering krijgt, en ook is het nog maar de vraag hoe lang de Nederlandse tak van het bedrijf zelfstandig blijft. Want die Nederlandse tak kan nu uiteraard ook aantrekkelijk worden om over te nemen.

De koerstechnische potentie van Brunel
Dan over naar de uitzender die in Nederland ten beurze het beste presteert, Brunel. Waarom presteert Brunel het beste, en is de koers al dicht bij het hoogtepunt van 2006 geweest?
Dat komt door de kennelijk lucratieve nichemarkt waarin Brunel zich beweegt. Met name de sector ‘Energy’ komt sterk voor de dag. Brunel bemiddelt in specialistisch personeel, en deze markt heeft zich beter staande gehouden tijdens het economische ‘ontij’ dan de ‘bulk-business’.
Aan het begin van het nieuwe jaar regende het dan ook koersdoelverhogingen voor Brunel, variërend van 30 Euro tot 40 Euro per aandeel. Brunel werd dan ook flink ingekocht, en in prijs omhoog gedreven tot een ‘tik’ van de eerder genoemde 30 Euro. Sindsdien corrigeert het aandeel die stijging.

De cijfers over het derde kwartaal
In november 2009 bracht Brunel de derde kwartaal resultaten naar buiten.
Samenvattend: beter dan verwacht resultaat, verwachtingen voor bedrijfsresultaat in 2009 verhoogd. Op een termijn van vijf jaar verwachtte het bedrijf verder een autonome verdubbeling van de omzet. De verwachte winst voor aftrek van rente en belasting (EBIT) is over 2009 meer dan EUR44 miljoen, tegen een eerdere raming van meer dan EUR40 miljoen.
“We hebben in het derde kwartaal de marktomstandigheden zien verbeteren”, zei chief executive officer Jan Arie Van Barneveld in een toelichting op de trading update.
Over het derde kwartaal daalde het EBIT-resultaat tot EUR11,8 miljoen, van EUR17,3 miljoen over de dezelfde periode vorig jaar. Analisten rekenden op EUR11,1 miljoen.
“Brunel is het oog van de orkaan voorbij, ofschoon wij niet van mening zijn dat de recessie al voorbij is, hetgeen je terugziet in de prijsdruk”, stelde chief executive officer Jan Arie Van Barneveld. In Duitsland nam Brunel in het derde kwartaal een voorziening van iets meer dan EUR2 miljoen in verband met debiteurenrisico, aldus Van Barneveld. “Voor het vierde kwartaal verwacht ik geen voorziening meer in Duitsland.”

Van Barneveld stelde in november ook dat het bedrijf, bij een verdere positieve draai in de markt, goed in staat was om klanten te overtuigen van een hoger prijsniveau. “Als de markt aantrekt, zijn de klanten die dat het best begrijpen, de eersten bij wie het personeelstekort wordt opgelost.”
De brutomarge kwam over het derde kwartaal uit op 20% tegen 24,1% een jaar eerder. In Duitsland verbeterde deze naar 40% van 32% in het tweede kwartaal van dit jaar. In Nederland verbeterde de marge licht naar 36% tegen 35% een kwartaal eerder. Energy zag de brutomarge uitkomen op 12% een daling ten opzichte van de eerste 2 kwartalen van 2009, waarin deze marge uitkwam op 13,4%.

Vorig jaar was er niet zo veel aan de hand, maar inmiddels, een jaar verder, heeft ook een relatief laatcyclisch bedrijf als Brunel last van een zwakke arbeidsmarkt.
De omzet van de detacheerder steeg naar EUR196 miljoen tegen EUR183,3 miljoen een jaar eerder. Hier gingen analisten uit van een daling tot EUR179,3 miljoen.
Bij de Nederlandse activiteiten daalde de omzet in het derde kwartaal met 13% naar EUR32 miljoen, in Duitsland zakt de omzet met 31% naar EUR25 miljoen, maar Energy zag de omzet met 33% oplopen naar EUR135 miljoen.
De operationele kasstroom steeg in de eerste negen maanden
van EUR 48 miljoen en een nettokasstroom van EUR23 miljoen.
De risico’s die Van Barneveld voor het vierde kwartaal van dit jaar en voor 2010 zag liggen in Duitsland hadden geen structureel, maar een incidenteel karakter.
“In Duitsland heeft de recessie flink huisgehouden en we hebben daar bedrijven zien omvallen. Het risico bestaat dat er een debiteur van ons omvalt”, aldus de CEO.
In het derde kwartaal is Brunel geen debiteuren door faillissement kwijtgeraakt.

Zegt het faillissement van Olympia iets over de uitzendmarkt?
Ja en nee. Olympia is gestruikeld over ‘Duitsland’, en Brunel heeft ook belangen in Duitsland. En Brunel kan het debiteurenrisico dan in november laag hebben ingeschat, de toekomst kennen we niet, en we weten dus niet of dat zo zal blijven. We weten dat dit een schuldencrisis is, en we weten ook dat historisch bekeken, een schuldencrisis de economie langer negatief kan beïnvloeden dan ons wellicht lief is.
Nu terug naar de koersontwikkeling van Brunel, en wat die mogelijk ‘voorspelt’ voor de toekomst.

De maandgrafiek van Brunel
Hieronder ziet u de tienjaars grafiek van Brunel.

10-jaars maandgrafiek Brunel International – klik voor een grotere afbeelding

Brunel – opwaartse ’set-up’
Wat meteen duidelijk is, is dat het bezit van een aandeeltje Brunel voor een aandeelhouder geen voorspelbare zaak is. Kenmerkend voor het patroon vanaf 2000 zijn diepe dalen, en enorme spikes omhoog. De top uit 2006 die u hier ziet, was niet de all time high voor dit aandeel. We kijken hier dus naar een lagere top in de grafiek. De daling is vanaf 2006 sterk geweest. De voorlopig-functie van Brunel kan hier heel duidelijk geïllustreerd. Vanaf de top in 2006 ontstond in 2007 een lagere top in dit aandeel, terwijl de markt als geheel hier een hogere top zette.

Mijn methodiek van het ‘uittellen’ van een trend, was hier maar matig succesvol. De ‘13′ staat er twee maanden vóór de top in 2006, met een mogelijkheid dat het aandeel de uptrend nog lang niet voltooid had. Uiteraard traden nadien wel verkoopsignalen op, en ook op tijd, maar een ‘mooie’ en voorspelbare top in het aandeel was dit niet. Wat we wel kunnen vaststellen, is dat de daling die daarop volgde, en die bijna drie jaar aanhield, minder krachtig was dan de eraan voorafgaande stijging. De neerwaartse ‘setup’ die met de methodiek van het ‘uittellen’ gevormd werd, was ook minder sterk dan de verschillende setups die gevormd werden in de stijging. Brunel heeft zich vervolgens zeer, zeer sterk hersteld in 2009, en deze stijging is opnieuw weer relatief sterker dan de eraan voorafgaande daling. Er heeft zich nu ook een opwaartse setup gevormd met een top die boven de top van de neerwaartse setup uitkomt, en daarmee is die neerwaartse ’setup’ ongeldig geworden.

Trend
Met mijn trendvolgende methodiek had dit aandeel aangekocht mogen worden op 12,50 Euro in april, op 17,00 Euro in juni, en er had winst genomen mogen worden voor 20,00 Euro in september. De nieuwe top die in het aandeel nu is ontstaan in januari, na koersdoelverhogingen van analisten, is wat gevaarlijker, omdat het mogelijk is dat de we naar een voorlopige ‘eindgolf’ omhoog kijken. Deze hoeft echter nog allerminst afgerond te zijn. En ook is deze opwaartse beweging in dat geval niet het eindpunt van de stijging, maar wel een voorlopig eindpunt, dat wil zeggen dat vanaf de top die hier gevormd wordt, Brunel in prijs zal gaan corrigeren.
Met mijn methodiek blijft Brunel echter op dit moment koopwaardig, wanneer aan het eind van de maand januari er een koers staat van 25,00 Euro of hoger. Wanneer Brunel in de laatste handelsdagen van januari nog tot onder de 25,00 Euro zou zakken, neemt de kans toe dat het aandeel voorlopig getopt heeft. Zoals het er vandaag voorstaat, blijft het echter mogelijk dat de prijs van het aandeel de komende maanden nog verder omhoog kan. Het overschrijden van de top van 2006, 34 Euro, zal echter alleen kunnen plaatshebben wanneer Brunel met extreem goede cijfers en dito vooruitzichten gaat komen. Anders zullen de beleggers het aandeel als overgewaardeerd gaan beschouwen. Momenteel is dat nog niet zo, omdat de cijfers nog niet bekend zijn. Met een koerswinstverhouding van tegen de 15 is Brunel momenteel niet overgewaardeerd, maar wel hoog gewaardeerd. De cijfers moeten dus deze koerswinstverhouding waarmaken.

Nieuwe cijfers
Wanneer komen de cijfers van Brunel? Daarvoor moeten we wachten tot 12 maart. Tenzij er voordien iets ‘uitlekt’ natuurlijk, of tenzij analisten weer met een opinie naar buiten komen. Want het is duidelijk dat de laatste analistenverhoging, vlak na Nieuwjaar, voor de laatste koerssprint gezorgd heeft.
Er is één omstandigheid in deze grafiek die optimistisch moet stemmen voor de nabije toekomst. Brunel is een van die aandelen, die laten zien dat de bodem van 2009 wel eens voor langere tijd zou kunnen blijven staan dan ik had durven hopen destijds. Er zijn een aantal aandelen uit andere sectoren van de economie die in deze ‘crisis’ inmiddels op een all time high noteren, of in ieder geval tijdens de stijging vanaf maart een nieuwe all time high bereikt hebben. Dit is niet congruent met de aanname, dat het ergste nog moet komen. Tenzij, en dat is mijn ‘visie’ op dit moment, tenzij we met een veel groter cyclisch patroon te maken hebben in de wereldeconomie dan veel korte-termijn-denkers aannemen. Ik blijf van mening dat het het meest waarschijnlijk is, dat we wel degelijk met een moeizame economie zullen blijven kampen, niet voor de komende jaren alleen, maar vooral op langere termijn. De beurzen kunnen dus wel stijgen, individuele bedrijven zullen uitstekend kunnen blijven presteren, en misschien is Brunel daar wel één van, maar op langere termijn behouden we het probleem dat bij de te grote staatsschulden hoort. De staten, en ook de Staat der Nederlanden, zal in 2011 toch echt wat geld ‘terug moeten gaan halen’, anders is de schatkist leeg in 2011. In de economie moet tegen die tijd het stokje dus overgenomen zijn door de consument, want de overheid kan niet onbeperkt blijven stimuleren. Ik ben heel erg benieuwd hoe dit gaat aflopen.

Ruud van Megen