RANGE AEX 21 oktober 2013
Dagrange: 387,13 - 384,3
Afgelopen week was de AEX niet alleen sterker dan ik op voorhand had verwacht, de week was ook een stuk sterker dan de meest optimistische berekening. Het debat over de verhoging van het schuldenplafond in de VS heeft uiteindelijk niets betekend voor de Europese beurzen, hooguit is er wat extra euforie gekomen over een oplossing die er geen is, omdat er alleen uitstel is.
SCHULDENPLAFOND
De hele discussie over dat schuldenplafond komt mij sowieso absurd voor. Natuurlijk moet het plafond verhoogd worden, omdat het niet anders kan, maar vervolgens moet er natuurlijk veel aan gedaan worden om de schulden af te bouwen.
SCHULDENBERGEN
Ik zie die ongezonde schuldensituatie ook in mijn directe omgeving. Mensen die huizen hebben gekocht 'aflossingsvrij', want dat was zo handig vanwege de belastingaftrek. Mensen die kredieten hebben uitstaan die zo hoog zijn dat ik niet snap dat een bank dat ooit heeft geaccepteerd. Ik ken mensen die lenen om het uitgavenpatroon te kunnen hebben dat ze willen. Er is geen probleem, tot de bank denkt dat het onderpand dat er tegenover staat de lening niet meer dekt. Een principe zo oud als de wereld, maar het is duidelijk dat men in het klein én in het groot net zo lang door wil gaan tot het echt niet meer gaat.
Op dezelfde manier begrijp ik de financiering van biotechnologiebedrijven niet die met een mogelijk interessant medicijn bezig zijn. Zulke bedrijven verbranden miljoenen per jaar, maar als ik dan analistenrapporten lees, staat daar echt: die miljoenen zijn geen probleem, want er is nog x miljoen in kas, meer dan genoeg voor vijftien jaar geld verbranden op deze manier. En tegen die tijd is dit geweldige medicijn waarschijnlijk al op de markt en wordt alles terugverdiend.
Wat er niet bij staat, is dat die vele miljoenen in kas uit leningen komen, en uit geld dat aandeelhouders en investeerders beschikbaar hebben willen stellen. En dat terwijl de statistiek uitwijst dat maar een klein percentage van de veelbelovende biotechnologiebedrijven uiteindelijk succesvol zal zijn. Heel veel mensen zullen dus uiteindelijk heel veel geld gaan verliezen.
Beleg ik dus niet in die sector? Juist wel... Bij Van Megen Capital, mijn fonds, zijn enkele biotechnologiebdrijven in portefeuille. But I dance close to the door.
TRADINGSYSTEMEN
Maar ik wil u dit weekend iets vertellen over tradingsystemen. Behalve dat u zich kunt abonneren op (dagelijkse) adviesdiensten, neemt 'beheerd beleggen' een grote vlucht. En ik denk dat Ruud Hoefnagels op beursplaza met de Traderswinkel een van de beste initiatieven heeft, vooral omdat hij streng kwaliteit en prestaties bewaakt. Technisch worden ook nog steeds verbeteringen doorgevoerd. Zo wordt het waarschijnlijk binnenkort mogelijk om de waarde van posities van de diverse aanbieders dagelijks te zien, in plaats van alleen de weergave van het resultaat van een trade.
WANNEER BIEDT EEN TRADINGSYSTEEM EEN GOEDE KWALITEIT VOOR EEN VOLGER?
U moet het eenvoudig houden. Als u zich op een automatisch systeem abonneert, moet u op de volgende zaken letten:
- hoe duur is het abonnement; en wat zijn de handelskosten;
Dat is natuurlijk allebei heel belangrijk. We weten hoe veel méér pensioen voor u resteert, wanneer beheerders goedkoop werken.
Dit geldt ook bij initiatieven als de Traderswinkel. Een duur abonnement kan zich alleen terugverdienen wanneer de aanbieder veel risico neemt.
Dat is meteen uw tweede punt van aandacht:
- wat voor risico's neemt de aanbieder?
Risico is niet eenvoudig te definiëren. Ruud Hoefnagels doet wat hij kan door een 'risico-meter' in beeld te zetten bij de verschillende systemen, maar wat risico is, daar verstaat niet iedereen hetzelfde onder.
Ik zal u een voorbeeld uit de praktijk van RVM Daily geven. Normaal gesproken worden daar weekopties verkocht, puts of calls, en soms ook puts én calls.
In mijn ogen: zeer hoog risico. Hele hoge hitratio, eigenlijk vrijwel 100 %, maar zeer hoog risico, want geschreven opties.
Daar staat tegenover dat ik in mei een positie opnam in een gekochte call
op de AEX. Ik communiceerde met de volgers dat ik dit risico nu bewust nam voor een paar weken omdat er een koersdoel was gegenereerd voor de AEX dat nog (net) niet op de borden was gekomen. Daarvoor was ik bereid een risico te nemen dat ons een van te voren vaststaand maximaal verlies kon geven dat ik acceptabel vond.
Zoals het ging kregen we destijds eerst een grotere daling voordat later in het jaar het koersdoel er alsnog kwam. Maar de looptijd van de optie was daar niet groot genoeg voor, en de optie moest worden afgeschreven. In de rendementsgrafiek ziet u dat als de grootste drawdown staan van het systeem.
Maar juist deze grootste verliestrade van RVM Daily, was er een met een lager risico dan de gebruikelijke geschreven opties. Omdat in tegenstelling tot geschreven opties, hier het maximale risico vaststond van te voren.
Ik vind een drawdown tot 15 % dus accpetabel. Dat kan ik vinden, omdat de hitratio groot genoeg is bij het systeem. En tegenover die maximale drawdown staat natuurlijk de kans op een grotere winst dan wij normaal gesproken met de geschreven opties halen.
Tot zover het in kaart brengen van risico's. Gaat u er maar vanuit dat de meeste aangesloten traders in de Traderswinkel risico's nemen op dit soort drawdowns, maar u kunt het ze gewoon vragen. In de handen van voorzichtige en ervaren mensen kunnen de meeste risico's gemanaged worden, maar nooit alle. Zo realistisch moeten we altijd zijn.
HITRATIO
De volgende vraag die van belang is: wat is de hitratio van het systeem van de aanbieder;
Met de term hitratio bent u vermoedelijk wel bekend.
Er zijn twee recepten in systemenland: ofwel de aanbieder wil zo veel mogelijk winsttrades, of zo groot mogelijke winsttrades.
In het eerste geval zal het soort risico genomen wordt dat dat daarbij hoort: een risico dat een grote kans geeft op een kleine winst.
RVM Daily is een goed voorbeeld van zo'n systeem.
De aanbieder kan ook een systeem hebben dat grote winsttrades nastreeft, dus relatief lang een trend volgen, daarbij op de koop toenemend dat hij ook vaak een klein verlies zal lijden wanneer een beweging niet genoeg doorzet en een stop genomen moet worden. De winsten zullen groter moeten zijn dan de verliezen.
Ten slotte kan de aanbieder een systeem hebben waarbij hij grotere tussentijdse bewegingen moet toestaan tegen de positie in, tot de stop pas bereikt wordt.
De verliezen kunnen bij dit soort systemen met ruime stoploss best groot zijn, maar winsten idem.
Balitrader en Futures4all lijken mij aanbieders die op deze manier werken: grote winsten, heel geregeld, maar ook grote verliezen. Per saldo een zeer positief plaatje.
Dit zijn zo'n beetje de smaken bij mensen die weten wat ze doen, op de beurs.
Bij mensen die niet weten wat ze doen, zal het in de resultaten een chaos zijn; een patroon van winsten en verliezen waar weinig uit op te maken valt, behalve dat de aanbieder kennelijk GEEN systeem heeft terwijl hij (het zijn allemaal mannen...) wel claimt er een te hebben. Uiteindelijk leidt die chaos meestal tot een te grote drawdown en dan is er simpelweg te weinig geld over op de rekening om nog door te kunnen gaan met het systeem.
Overigens kan ook een systeem dat jarenlang goed functioneert toch een jaar tegen een drawdown oplopen die te groot is. De vraag is dan uiteraard, of het systeem goed genoeg was, en het antwoord moet wellicht ontkennend zijn. Hoe goed het ook jarenlang gaat, een verlies mag nooit zo groot zijn dat het niet meer in te lopen is.
MONEY-MANAGEMENT
- wat is het money-management van het systeem.
Zie boven. Alles wat daar staat heeft ook met money-management te maken. Als het money-management verstandig is en het systeem een hoge hitratio heeft, is het niet waarschijnlijk dat een volger van het systeem te veel geld gaat verliezen en niet meer verder kan.
En pas als laatste is interessant:
RENDEMENT: LANGE ADEM
- wat is het rendement van het systeem.
Het rendement moet als laatste ijkpunt pas om de hoek komen als u zich overweegt te abonneren.
Het is fantastisch als er een hoog rendement is en vervelend als het laag is, maar in extremis kan het zo zijn dat een systeem dat op - 15 % staat op dit moment, toch een beter risico-management heeft dan een systeem dat op + 50 % staat, en wellicht dus voor de langere termijn ook een beter resultaat zal gaan behalen.
Heb dus ook vooral een lange adem. Alle beursspeculaties, alle beleggingen moet u op termijn van jaren bekijken en niet van weken en maanden. Ik zou wel willen dat dit anders was, maar dit leert de ervaring.
HOE WERK IK ZELF
Het is van belang dat u weet hoe ik mijn aandacht verdeel.
- ik beheer al twintig jaar mijn eigen vermogen en doe dat nog steeds;
- ik beheer mijn hedgefund Van Megen Capital;
- ik stuur dagelijks de nieuwsbrief aan de klanten van AEX Systematisch Kort en Lang. De nieuwsbrief bevat ook dagelijks handelsideeën als we nieuwe signalen hebben, en het blijft zo dat via een dergelijke dienst abonnees meer meester over hun eigen middelen blijven dan via beheerd beleggen. Er zijn mensen die daar de voorkeur aan geven.
- ik stuur dagelijks een korter bericht aan de klanten van Casino Royale en stuur hier de handelsideeën aan;
- In de Traderswinkel stuur ik het systeem RVM Daily aan. RVM Daily is een korte termijn systeem dat uitsluitend werkt met een berekening (algoritme) en niet met een patroon.
U begrijpt dat dit alles een dagtaak is, en meestal meer dan dat. Juist daarom is het van belang dat de handelsregels in wezen eenvoudig zijn, en in de loop der jaren is dat ook steeds meer het geval.
DRIE TIMEFRAMES
Zonder de handelsgeheimen prijs te geven, kan ik genoeg zeggen over de focus waar al die jaren op de beurs toe geleid hebben.
Ik heb uiteindelijk besloten om met drie timeframes te werken: 'kort', 'middellang' en 'lang'.
LANG
'Lang' betekent dat ik in principe een jaar vooruit moet kijken bij het aangaan van een positie. Het lange termijn systeem is uitsluitend gebaseerd op een berekening, niet op een patroon.
Maar een jaar kan ook twee, drie en nog veel meer jaren worden. Het is heel goed mogelijk en zelfs wenselijk bij het lange termijn systeem dat posities heel lang kunnen worden vastgehouden.
Daarnaast doe ik uit handelswinst geregeld beleggingen die ik beschouw als 'voor de eeuwigheid'. Ook lange termijn dus, ultra-lange termijn.
Ik geef u een voorbeeld.
Bij het fonds Van Megen Capital heb ik een 'Google-strategie'. Dat wil zeggen dat ik in Amerika heb gefocusd op Google, met twee systemen: het RVM Daily systeem voor weekposities en AEX Systematisch voor het getrapt handelen in longputs of longcalls op Google, en spreads.
Die opties op Google hebben een looptijd van een half jaar, en dat is het minimum; een jaar, of meerdere jaren, is ook een optie.
Daarnaast heb ik bij het het fonds gewoon Google-aandelen.
Wat vind ik nu aardig: als ik een goede weekwinst heb behaald op Google met de RVM Daily strategie, koop ik van die winst aandelen bij.
Als het goed is, leidt het vrij stabiele RVM Daily er dus uiteindelijk toe dat ik een groeiende hoeveelheid Google-aandelen in portefeuille krijg, die uit handelswinst betaald zijn.
Als ik dit genoeg vind, kies ik een ander voldoende liquide aandeel in Amerika dat interessant is voor een langere termijn, pas ik daar dezelfde strategie op toe, en herinvesteer de winst op dezelfde manier terug in aandelen van dat bedrijf.
Soms zal het bij een dergelijke strategie zo zijn dat je je op een gegeven moment afvraagt: RVM Daily loopt veel beter dan het aandeel. De winstjes die ik behaal, gaan uiteindelijk weer verloren door het aankopen van een in waarde dalend aandeel.
Dat kan wel zo wezen, maar de ervaring leert dat je uiteindelijk blij bent met investeringen uit handelswinst, waar je niet meer naar omkijkt.
Het is heel belangrijk om een deel van de portefeuille nooit ter discussie te hoeven stellen. Alles draait om focus. Focus dus op een bepaald onderdeel van de strategie, en vergeet de rest. Zoals een stoïcijnse vriend mij zei begin 2009 over zijn grote positie in aandelen Wolters Kluwer: "Mijn aandeel in het bedrijf wordt toch niet kleiner?"
Hij antwoordde dat op mijn vraag of de waardedaling van Kluwer hem nu geen zorgen baarde, en of hij van plan was te verkopen. Dat was hij niet, met het bovengenoemde antwoord als 'logica'. Hij keek gewoon niet naar dat hoekje van zijn portefeuille, zijn focus lag ergens anders.
Het zou een onverstandige uitspraak zijn geweest als het om Fortis was gegaan, maar achteraf bezien was het bij Wolters Kluwer inderdaad het goede antwoord. Sindsdien is dit aandeel bijna verdubbeld in waarde.
MIDDELLANG
'Middellang' betekent een variabele periode, van drie weken tot meerdere maanden. Hier wordt niet gewerkt met een berekening, maar met een patroon.
Middellang is bij mij Casino Royale. Lange tijd was dit systeem superieur aan alle andere, maar dit jaar niet. Kan gebeuren en heeft met cyclische kenmerken te maken. Dit systeem komt altijd weer terug, wanneer er weer een 'echte' beweging komt op de AEX.
KORT
'Kort' betekent een periode variërend van een dag tot meerdere weken.
Hier zijn meerdere systemen actief, zowel systemen die werken met een berekening als systemen met patroonsignalen. 'Kort' loopt op dit moment veel beter dan 'Middellang' en 'Lang', omdat als er geen mooie trend is, op korte termijn er altijd nog risico's genomen kunnen worden die net voldoende op een korte-termijn trend kunnen inspelen.
RVM Daily is ook zo'n korte termijn systeem.
Als u zelf uw handel iets meer in de greep wil krijgen, streef dan het volgende na:
DEFINIEER HET DOEL VAN HET SYSTEEM & HOUDT HET EENVOUDIG
Het bovenstaande is heel belangrijk en ik moet mezelf er nog geregeld aan herinneren: houd het eenvoudig. Definieer het doel van het systeem en gebruik het systeem alléén voor dat doel.
Met het doel van het systeem kan bedoeld worden: handelt het systeem op weekbasis, dagbasis, of maandbasis; wat wil ik onderzoeken? Handelt het systeem op fundamentele criteria en geen kwantitatieve of technische? Hoe dan ook, houd je aan de geformuleerde handelsregels, die een instapmoment en een uitstapmoment moeten regelen.
'Houdt het eenvoudig' betekent: weet bij aankoop van een positie exact het protocol waar je je aan wil gaan houden. Wanneer ga je verkopen of deels verkopen. Wanneer ga je bijkopen. Compliceer dat niet wanneer de positie niet doet wat je ervan verwacht. Wanneer van te voren de uitgangspunten zijn geformuleerd, houd je daar aan.
Omdat het zo lastig is een winstname-moment te bepalen (of een verliesname-moment), handel ik zelf graag in geschreven opties. Is de optie waardeloos afgelopen, dan hoef ik me niet meer af te vragen of ik nu te hoog of te laag afscheid heb genomen van een positie. De optie is waardeloos afgelopen of goedkoop teruggekocht, meer kon er niet verdiend worden dan de premie, klaar. Er is geen dilemma "ik had langer mogen vasthouden" of "ik had eerder winst moeten nemen".
Ook dat is eenvoud: zeker weten dat je alleen opties gaat verkopen en niets anders.
Wie handelt in aandelen, futures en gekochte opties of optieconstructies, heeft altijd meer moeite om een exit-moment te kiezen. Als ik in gekochte opties handel, kies ik daarom meestal voor een combinatie van verkochte en gekochte opties, en/of voor het getrapt verkopen van een optiepositie.
Maar daarover een andere keer meer.
HET VOORUITZICHT VOOR DE AEX
Ik denk dat de AEX de geweldige week die we achter ons hebben niet kan overtreffen komende week. Maar de ontwikkeling is dermate positief dat we van wat follow through mogen uitgaan. Ik behoud in het algemeen voor de AEX nog een hoger doel. Tegelijkertijd staat er ook nog steeds een veel lager doel, door het patroon gegenereerd. Dat past niet bij elkaar. Voor nu ga ik er vanuit dat de index verder zal proberen op te lopen komende week, maar dat het eind van het lied een iets lagere AEX zal zijn op weekslotbasis.
DE HANDEL
RVM Daily had weer een goed winstgevende week. Bij AEX Systematisch hebben we opties doorgerold, we hebben daar nu een positie die een tijdje mee moet kunnen, mits er geen grote trendveranderingen optreden. Bij Casino Royale en AEX Systematisch Lang waren er geen nieuwe resultaten.
Veel succes met uw handel, weest u voorzichtig op de markt, en zoals altijd,
Happy trading,
Ruud
Doe geheel automatisch mee mee via de TradersWinkel
RVM DAILY (Traderswinkel): +8,15 %
Tevens bent u welkom als abonnee op de dagelijkse beursinformatiedienst AEX Systematisch en het middellange termijn systeem Casino Royale. Bij beide diensten zit het abonnement op AEX Systematisch Lange Termijn gratis erbij.
Resultaten diensten:
AEX SYSTEMATISCH KORT 2013: + 8,66 %
AEX SYSTEMATISCH LANG 2012-2013: + 20,27 %
AEX SYSTEMATISCH LANG 2013-2014: + 1,98 %
CASINO ROYALE (MIDDELLANGE TERMIJN) 2013: – 21,22 %
Ruud van Megen is directeur bij Van Megen Capital Fonds
