Geachte beleggers, UPDATE DECEMBER 2023: RVM RETIREMENT OP EEN NIEUWE ALL TIME HIGH De maand december was voor de AEX prima, met een waardetoename van + 2,85 %. RVM Strategy deed + 1,95 % en RVM Retirement + 1,90 %. RVM Retirement kwam op een nieuwe all time high, RVM Strategy was een fractie onder de all time high eind december. De AEX index noteerde eind december 2023 – 5,17 % onder de All Time High uit 2021. HET VERLOOP IN DECEMBER EN EEN TERUGBLIK OP 2023 2023 Was in onze ogen bij Van Megen Systematic Trading een bijzonder lastig handelsjaar. De reden was met name het ver uit elkaar lopen van trends in onderliggende waardes op de AEX index, en dus grote verschillen in verschillende sectoren van de economie. De halfgeleidersector deed het fantastisch, de uitgevers (AI!) liepen goed, maar meer traditionele sectoren van de economie hadden helemaal geen bijzonder jaar, en dat was niet alleen in Amsterdam zichtbaar, ook in de VS en verder in Europa was dit beeld er. Slechts een paar zeer succesvolle bedrijven dragen de indices, dat is overal zichtbaar. Koerswinstverhoudingen bij bedrijven die niet in de mode zijn om in te beleggen, zijn uitzonderlijk laag, en zo ontstaan dividendrendementen die zeer aantrekkelijk zijn geworden. Maar die divergentie tussen beleggingen die zeer in de mode zijn en ‘de vergeten sectoren’, dat leidde tot grote onvoorspelbaarheid. EEN WOORDJE OVER DIVIDEND Er noteren nu bedrijven in Amsterdam die dividendrendementen hebben tot boven de 8 %, en die zien we ook verderop in Europa (ietsje minder in de VS). Bij veel bedrijven is de logica van dat hoge dividend en een zeer lage koerswinstverhouding wel te volgen: Bij deze bedrijven wordt geen bijzondere groei van de onderneming verwacht, dat kan een van de factoren zijn. Dat de onderneming ondertussen goed geleid wordt en zeer winstgevend is, dat interesseert beleggers kennelijk minder: men is vooral geïnteresseerd in de mogelijkheden tot groei. Maar in de twee webinars die ik gegeven heb in samenwerking met Simeon Hoefnagels van Systems2Follow, en ook in een presentatie op de Erasmusuniversiteit in Rotterdam, heb ik het belang van dividend aangestipt. Het gaat bij beleggen namelijk niet om de afgelopen maand, het afgelopen jaar, en zelfs niet om een paar jaren die we achter ons hebben. Je moet naar een plaatje kijken van 15, 20, 25 jaar en nog langer. Zo lang mogelijk. Daar gaat het bij beleggen om: geduld hebben en een focus hebben op wat beleggen werkelijk is: je vermogen goed beheren voor een lange termijn. Wat zie je, als je naar de zeer lange termijn grafieken kijkt? Je ziet dat bij zeer veel bedrijven en ook bij indices, de cumulatieve uitkering van dividenden cruciaal is geweest. Zelfs de meest winstgevende bedrijven ter wereld waren niet altijd zo winstgevend, en hadden in ieder geval op de beurs periodes van grote koersval, of periodes van 10, 15 jaar waarin de beurskoers niet groeide. Maar als deze bedrijven goede dividendbetalers waren, en het dividend was geherinvesteerd, dan ontstaat er op langere termijn een heel ander plaatje. Wat heeft een belegger bijvoorbeeld aan een nu nog verliesgevend bedrijf, dat hoge verwachtingen wekt, sterk in koers stijgt, maar geen dividend betaalt? Een belegger die werkelijk voor de lange termijn gaat, kan dan denken: dit is een prima rendement dit jaar, ik houd deze belegging stevig vast. De crux is, dat op deze manier na een paar jaar een uitstekend rendement jaar op jaar kan blijven bestaan. Maar een winstnameprotocol bij aandelen is werkelijk zeer lastig. Er is iets voor te bedenken dat redelijk is en in ieder geval toetsbaar, zodat emoties uitgeschakeld worden. Maar dat model houdt altijd in, dat op de top géén winst wordt genomen. Want het is simpelweg niet mogelijk te weten wanneer er ergens een top staat. En als het dan 2008 en 2009 wordt, of maart 2020, dan is het goed mogelijk dat de koerswinsten die in jaren zijn opgebouwd, geheel verdampt zijn en omgeslagen in verlies. En als er dus geen dividend was geweest in die jaren van koerswinst, resteert van de belegging géén rendementswinst. Wat ik hiermee onder de aandacht wil brengen, is niet dat er tijdig winst genomen moet worden. Zoiets blijft altijd bijzonder lastig, want heel vaak zal de belegger zien dat winst genomen is, terwijl deze belegging na de winstname verder stijgt, zodat je vooral spijt hebt van je beslissing. Zo kan het gebeuren dat er wel winst wordt genomen in aandelenbeleggingen die het goed hebben gedaan, terwijl de beleggingen die verliesgevend zijn, worden vastgehouden. Natuurlijk geldt 'winst = winst', maar het is beter een lange termijn methodiek te hebben die bijvoorbeeld ervoor kan zorgen dat een belegging bij wijze van spreken een leven lang in portefeuille kan blijven, omdat er simpelweg nooit een lange termijn verkoopsignaal komt. Dit soort dilemma’s, moet ik winst nemen, moet ik verlies nemen, worden verzacht door te beleggen in bedrijven die aan de aandeelhouder denken, en die dus een goed dividend uitkeren. Wat mij betreft zijn er maar weinig uitzonderingen: je zou kunnen zeggen dat een bedrijf als Alphabet (Google) bewezen heeft dat dividenduitkeringen niet zo van belang waren, en van Amazon is dat ook te zeggen, en wellicht ook van Tesla, mits deze belegging op tijd ontdekt was. Maar deze bedrijven zijn de uitzondering op de regel. In het algemeen geldt dat wie als belegger niet investeert in bedrijven die dividend betalen, dat die gedwongen wordt een actieve strategie te hanteren. Wie strikte handelsregels hanteert kan daarmee ongetwijfeld succesvol zijn, maar het zetje in de rug dat uitgaat van dividend, hoe gering ook per jaar, dat blijkt op de lange termijn een belangrijke factor. DE ROL VAN ADYEN IN 2023 Voor de AEX, waar wij een focus hebben, was vooral het koersverloop van Adyen ongekend. De Payment Service Provider (inderdaad, alleen de Engelse term wordt gebruikt) was fors in koers en waarde gegroeid, en toen in augustus bekend werd dat de verwachtingen neerwaarts moesten worden bijgesteld, volgde daarop een ongekende daling van het aandeel Adyen. Kennelijk had niemand het zien aankomen, en ook insiders hadden niet verkocht, anders zie je zoiets wel aan het koersverloop, wanneer de cijfers in de buurt zijn. DE BOKKENSPRONGEN VAN ADYEN IN 2023 Adyen daalde in de week van 18 augustus – 44 % en alleen al op donderdag 17 augustus – 40 %. Zoiets is ongekend en nooit vertoond in de geschiedenis van de AEX, met een bedrijf dat zo fors meeweegt in de AEX. Dalingen op de beurs zijn uiteraard niets bijzonders, ook grote dalingen niet, maar het algoritme dat wij gebruiken voor de handel had voor die bewuste handelsperiode niet een dergelijk negatieve berekening. Omdat het algoritme getest is op data die teruggaan tot de oprichting van de AEX index 40 jaar geleden, hadden we dus te maken met ‘nieuwe statistiek’. Met onze systematiek was een antwoord op een dergelijke niet-voorziene neergang van de AEX maar ten dele mogelijk. Het ‘echte antwoord’ werd pas mogelijk nadat de ‘nieuwe statistiek’ getest was en verwerkt in de systematiek. Daar gingen een paar weken van observeren en testen overheen. Op de beurs speelt kansberekening een grote rol; het gaat nooit om de situatie van het moment, het gaat om de toekomst. Daar moet niet zozeer een voorspelling voor gedaan worden, want voorspellen is niet mogelijk, maar er moet een zo goed mogelijke kansberekening voor worden gemaakt, en het risicoprotocol moet hanteerbaar blijven. Goede beleggers moeten getraind zijn in ‘het ruiken van de kans’. Wanneer mag een specifiek risico wél genomen worden, en wanneer niet. Een scherpe daling is altijd een kans; een kans op goedkopere aankoop wellicht, of juist een kans op een neerwaartse speculatie, omdat de daling er niet voor niets is, en mogelijk een start is van veel meer. Om te bepalen wat de echte lange termijn kans is, daarvoor hebben wij bij de RVM systemen het algoritme. Dat moet ons helpen met de vraag, of het hier om een begin van veel meer gaat (meer waardedaling dus), of dat het juist gaat om een prachtige kans op stijging, die nu veel winstgevender kan gaan uitpakken, omdat de koersen lager zijn. Ons algoritme gaf in augustus aan dat het laatste het geval moest zijn, opwaartse kansen dus, die groter zouden worden naarmate de index verder daalde. Zoiets is uitermate waardevol, en we zijn uiteraard heel blij met een dergelijke methodiek. DE OMGANG MET RISICO Wij konden dus op basis van de ‘nieuwe statistiek’ vaststellen in augustus dat deze specifieke daling van Adyen en van de AEX in feite een grote opwaartse kans bood, maar dat was op dat moment wel achterafwetenschap. Immers, de enorme snelle daling had zijn schade wel aangericht aan de posities. Enig geduld was dus nodig, want er is altijd een risicoprotocol, en dat zorgt er voor dat er aan allerlei voorwaarden voldaan moet worden vóórdat de bestaande opwaartse kans waargenomen mag worden. In het najaar kwam alles uit: nu ging Adyen juist als een komeet omhoog, en sleurde de AEX wederom mee. Bij de RVM systemen konden we daar van profiteren, want we verwachtten dit al (dat hebt u net gelezen) en hadden het opwaartse koersdoel aldoor al. Dit is allemaal goed verlopen, een relatief voorzichtige longpositie deed het werk. Toch zijn we ‘achter de schermen’ nog steeds aan het kijken, hoe er met inachtneming van het risicoprotocol al eerder gereageerd had kunnen worden op de kans op hogere koersen. We willen bij de RVM systemen altijd innoveren, maar alleen als we absoluut zeker zijn ervan dat het om een interessante innovatie gaat. Zoals we het nu doen, nemen we een ‘kans’ pas waar wanneer allerlei seinen op groen staan, en dat is doorgaans pas het geval als de potentiële winst (de afstand dus tot het algoritmisch berekende koersdoel) al wat kleiner is geworden. Maar dit terzijde. We hebben een specifieke innovatie op het oog die niet bijzonder risicovol is. Los hiervan, het herstel van de RVM systemen in het najaar was uitstekend, de koersdoelberekening bleek correct, en de AEX heeft die waargemaakt. Het was dus uiteindelijk een mooie afsluiting voor ons van 2023, en we kijken met gretigheid uit naar 2024! ABONNEER U OP ONZE SYSTEMEN; VELEN GINGEN U VOOR Mocht u nog geen volger zijn van RVM Strategy of RVM Retirement, u bent van harte welkom! De meeste beleggers die ooit besloten hebben te gaan volgen, zijn nooit meer weg gegaan. Met vriendelijke groet, Namens Van Megen Systematic Trading, Ruud van Megen